De stille stemmen van kandidaat-huurders

Je zou voor minder! Je bent één van de 3700 kandidaten op de wachtlijst (94% Belgische nationaliteit) bij het sociaal verhuurkantoor West-Brabant vzw (SVK Webra vzw).
Je bent bezig met overleven en naarstig op zoek naar een woonst. Wat zou je dan van de toren blazen over beleidsmaatregelen waar je niet van op de hoogte bent?
Medewerkers en het bestuur van SVK Webra maken zich wel ongerust in hun plaats en wil de stemmen van kandidaat-huurders luid laten klinken.

Woonnood?
De ongerustheid is ingegeven vanuit beleidsintenties van de Vlaamse overheid.
Zullen mensen met een plotse en acute woonnood kansen ontnomen worden?
Zeker in de Vlaamse rand waar het SVK Webra in 30 gemeenten werkzaam is, vinden mensen die recht hebben op sociale huisvesting zeker geen woning op de dure, private woonmarkt!
SVK Webra biedt vaak oplossingen voor alleenstaanden of gezinnen die een bepaalde woonnood hebben.
Wat is woonnood? De gemiddelde Vlaming die na een werkdag thuiskomt, heeft daar doorgaans geen beeld van. Wie dat beeld absoluut wel heeft, zijn de 71 kandidaten met de hoogste woonnood, van de 3700 kandidaten, op de wachtlijst van Webra. Ze hebben geen thuis, ze kunnen evenmin terecht bij de nachtopvang en zijn dus dakloos. Ze slapen in de wagen, of hier en daar op de sofa bij familie of een vriend, of in het slechtste geval op een stuk karton in een park.
Als er dan een woning vrij komt, bepaalt het SVK aan de hand van een objectief “puntensysteem”. Het systeem geeft een weging op basis van inkomen, of het ontbreken ervan, en de woonnood wie de woning krijgt.
Vandaag is Webra ongerust daar er beleidsmatig een wervelwind door het sociale woonlandschap raast. De Vlaamse regering stelde dat er op 1 januari 2023 slechts één sociale woonactor per gemeente mag zijn. Dat betekent dat er veel zal veranderen: de sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM’s) en SVK’s moeten samen een nieuwe “woonmaatschappij” vormen.
De concrete realisatie van een woonmaatschappij in de Vlaamse rand is niet evident en is vandaag nog een groot vraagteken. Bovendien gaat het SVK-puntensysteem op de schop en komt er één toewijssysteem voor alle kandidaat-huurders.
Chronologie en lokale binding is daarbij voor de Vlaamse regering een voornaam uitgangspunt. SVK Webra is ongerust dat met deze vooruitzichten de kansen van mensen met hoge woonnood en weinig inkomen om snel een dak boven hun hoofd te hebben, zeer sterk zullen beperkt worden.
De globale armoede stijgt en het is nu al dweilen met de kraan open.

Essentieel is wel dat mensen met acute woonnood en een laag inkomen, die zelf niet aan een woning geraken niet in de kou blijven staan (of slapen).

Meer kandidaat-huurders op de wachtlijst
In 2010 had het SVK Webra zo’n 450 kandidaten. Nu is dit aantal gestegen tot 3700!
Naast die 71 kandidaten met zeer hoge woonnood, zijn er nog 808 kandidaten met hoge woonnood.
Dit zijn mensen in de laatste 3 maanden van een opzeg bij een huisbaas, of mensen die verblijven in een noodwoning of crisisopvang, of mensen die hun woonrecht verloren zijn (vb. door uithuiszetting) en opgevangen worden bij vrienden of familie. Allemaal mensen met woonnood!
SVK Webra is uitermate bezorgd dat met de realisatie van de nieuwe woonmaatschappij er geen of nauwelijks plaats meer zal zijn voor deze mensen en zij achteraan de wachtlijst gaan mogen aanschuiven.

Nood aan visie
De ontwikkeling van de nieuwe woonmaatschappij ontbreekt vandaag een degelijke visie die de kandidaat-huurder en de huurder centraal stelt. In artikel 23 van de Belgische grondwet staat dat ieder het recht heeft op het leiden van een menswaardig leven en het recht heeft op behoorlijke huisvesting. Dit is een belangrijke hefboom om uit structurele armoede te geraken. Zolang je geen dak boven je hoofd hebt, kan je niet voor jezelf of jouw gezin zorgen.
Vandaar dat Vlaanderen, samen met de gemeenten, SHM’s, en SVK’s voor ons vanuit een visie de ambitie van de woonmaatschappijen moet scherpstellen. Het doel moet toch zijn om mensen die op wachtlijsten staan voor sociale huisvesting weg te werken? Meer dan 150.000 mensen wachten!

Stille stemmen zijn ook stemmen!
Webra wil de stille stem van de meest kwetsbaren in onze maatschappij luid laten klinken! Zeker nu, in deze moeilijke tijden. We dreigen de menselijkheid te verliezen als we één grote woonmaatschappij vormen zonder bijzondere aandacht voor onze medemens in een precaire situatie!
Het zal je maar overkomen: je kan je huur niet meer betalen omdat je bedrijf, omwille van de coronacrisis, failliet gaat en je huisbaas zet je op straat. Wat dan?
Webra rekent op het gezond verstand van de gemeentebesturen in de Vlaamse rand en de Vlaamse overheid. Het is nog niet te laat: het toewijssysteem moet goed overdacht worden en MOET een perspectief bieden aan kwetsbare mensen. Luister aandachtig en hoor hun stille stem.

Webra is alleszins bereid om samen met de SHM’s en SVK’s en de gemeenten een sterke woonmaatschappij te vormen, waar alle expertise in huis is om mee antwoorden te bieden aan de wooncrisis.
Essentieel is wel dat mensen met acute woonnood en een laag inkomen, die zelf niet aan een woning geraken niet in de kou blijven staan (of slapen).

Els Van Mileghem (directeur) en Guy Tordeur (voorzitter)